Het verschil tussen hardhout en zachthout
Bij het stoken van hout is de keuze voor het juiste type brandstof van groot belang. Een veelvoorkomende misvatting is dat hardhout en zachthout enkel verschillen in hardheid of gewicht. In werkelijkheid draait het vooral om de dichtheid van het hout en het verbrandingsgedrag. Hardhout (zoals beuk, eik en essen) heeft een hogere dichtheid en bevat meer energie per volume-eenheid. Daardoor brandt het langzamer en met een gelijkmatige, hete vlam. Zachthout (zoals spar, den of populier) is lichter en brandt sneller op, wat kan leiden tot meer pieken in de temperatuur en een grotere kans op onvolledige verbranding als de luchttoevoer niet goed wordt geregeld.
Voor gebruikers die verantwoord en efficiënt willen stoken, is goed gedroogd hardhout (12–15 % vocht) dus de betere keuze.
Meest populaire haardhout soorten
- Eikenhout
- Zeer hoge energiewaarde en lange brandduur
- Vereist een lange droogtijd (minstens 2 jaar)
- Berkenhout
- Aangename geur, meer geschikt voor kortere stooksessies met mooie heldere vlammen
- Iets lagere energiewaarde dan beuk of eik
- Essenhout
- Brandt direct, stabiel en regelmatig
- Minder goed beschikbaar, vaak prijziger
- Beukenhout
- Brandt gelijkmatig en produceert weinig rook en geur
- Gevoelig voor schimmel bij opslag
- Kastanjehout
- Redelijke warmte-opbrengst, brandt vrij schoon bij goede droging
- Kan spatten en vonken, niet geschikt voor open haard
- Fruitbomenhout (appel, peer, kers, pruim)
- Hoge warmte-opbrengst, brandt lang en geurig
- Beperkt verkrijgbaar, meestal in kleine hoeveelheden
Hoe kies ik het juiste haardhout?
Het kiezen van geschikt haardhout gaat verder dan alleen het soort boom. Goed stookhout moet schoon, droog en goed gekloofd zijn. Niet elk stuk hout dat er droog uitziet, is daadwerkelijk klaar voor gebruik. Kies in de eerste plaats voor hout met een hoge dichtheid, zoals beuk, eik of es. Daarnaast is het vochtgehalte van groot belang. Haardhout mag pas gestookt worden als het tussen de 12 en 15 % vocht bevat. Hout dat nog te nat is, herkent u aan zwarte aanslag op de ruiten van uw kachel, een sissend geluid tijdens verbranding, en een onrustig vuur met veel rook.
Eigenschap |
Gewenst |
Ongeschikt |
Vochtigheidsgehalte | 12–15 % | >20 % (vers hout) |
Calorische waarde | ≥4,0 kWh/kg (bij droog hout) | <3,0 kWh/kg (bij nat of licht hout) |
Uiterlijk | Gekloofd, barstjes aan kopse kant | Dichte schors, gladde kopse kanten |
Geluid bij kloppen | Hol, droog geluid | Doffe, doornatte klank |
Gewicht | Relatief licht voor het formaat | Zwaar, veel vocht |
Tips voor efficiënt stoken
Efficiënt stoken begint bij een goede stookwijze en goed voorbereid haardhout, maar het is minstens zo belangrijk hoe u het vuur aansteekt. Een fout die veel stookliefhebbers maken, is het vuur onderaan beginnen met proppen papier en kleine blokjes, waarna grote houtblokken erop worden gelegd. Dit zorgt voor een trage verbranding met veel rookontwikkeling, een lagere verbrandingstemperatuur en onnodige vervuiling van kachel en schoorsteen.
Hoe moet het dan wel?
De Zwitserse Stookmethode (ook wel de top-down methode genoemd) is een bewezen techniek die dit voorkomt. Hierbij stapelt u de grote houtblokken onderaan, daarboven kleinere blokken en aanmaakhout, en bovenop één of twee aanmaakblokjes. U steekt het vuur aan van boven, waardoor het rustig afbrandt naar beneden. Deze methode zorgt voor een snelle opwarming van het rookkanaal, een volledige verbranding en aanzienlijk minder rook en stank.
Meer weten? Lees het volledige artikel over de Zwitserse Stookmethode voor een stap-voor-stap uitleg en extra tips.
Hoe bewaar ik mijn haardhout?
Een goede houtopslag is cruciaal om haardhout droog, schoon en stookklaar te houden. Zelfs het beste haardhout verliest zijn waarde als het nat, beschimmeld of onvoldoende geventileerd ligt opgeslagen. Bewaar hout altijd op een luchtige, droge plek met voldoende beschutting tegen regen en optrekkend vocht. Gebruik bij voorkeur een houthok of opslagplaats met een dak, waar ook wind naar binnen kan komen.
Binnen hout opslaan? Dat kan, mits het hout al goed droog is en u voldoende ventilatie heeft. Vermijd opslag in afgesloten ruimtes zoals kelderboxen of schuren zonder luchtcirculatie: hier trekt het hout juist weer vocht aan. Lees het volledige artikel over binnen hout opslaan voor voor- en nadelen, veiligheidstips en alternatieven.
Advies nodig? Kom eens langs
Wilt u met eigen ogen zien hoe een goed gestookte houtkachel hoort te branden? In ons Experience Center laten wij u zien én voelen wat er gebeurt wanneer u goed gedroogd hout gebruikt in een moderne kachel, correct aangestoken volgens de Zwitserse methode. De rustige vlammen, schone ruiten en minimale rookontwikkeling spreken voor zich. Zo krijgt u een realistisch beeld van wat u thuis kunt verwachten. Onze adviseurs staan klaar om uw vragen te beantwoorden.