Uit een onderzoek van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in 2023 komt een opvallende conclusie: ondanks de groeiende verkoopcijfers van hout- en pelletkachels, lijkt de uitstoot van fijnstof te verminderen. 

Vermindering van fijnstofuitstoot

De verkoop van nieuwe kachels heeft daar zeker invloed op. Zo blijkt uit het onderzoek van het RIVM dat verkeer nog steeds de grootste bron van fijnstof is, maar consumenten dragen ook bij, zij het in mindere mate. Ongeveer 11% van de totale fijnstofuitstoot komt van activiteiten zoals vuurwerk, vuurtjes in de openlucht/vreugdevuren, koken en ja, ook van houtkachels.

De fijnstofuitstoot blijft dalen, ondanks dat er meer houtkachels zijn. Het RIVM verklaart dit door te wijzen op de verschuiving van oudere houtkachel naar modernere kachels. Nieuwere modellen verbranden hout efficiënter en stoten daarom minder fijnstof uit. Volgens het RIVM daalde de uitstoot van PM2.5 (fijnstof) van 6,6 naar 4,1 kiloton.

TNO

Ook de Nederlandse onderzoeksorganisatie TNO (toegepast-natuurwetenschappelijk onderzoek) bevestigt deze bevindingen en doet op basis daarvan een aanbeveling: ‘’vervang snel de oude open haarden en verouderde houtkachels door modernere varianten, zoals Ecodesign-houtkachels of pelletkachels’’. Ze suggereren daarmee dat deze vervanging een reductie van 50% in fijnstofuitstoot kan opleveren, zelfs bij een toename van het aantal gebruikte houtgestookte kachels.

Om overlast te verminderen, benadrukken experts het belang van correct houtstoken. Dit omvat een rustige opstart, het gebruik van goed en droog hout, en het voorkomen van overmatige rookvorming. Bovendien moet het rookkanaal zo zijn geplaatst dat het boven de nok van het dak uitkomt om te voorkomen dat rook bij de buren terechtkomt. 

Rookoverlast

Hoewel het lastig is om precies te meten hoeveel overlast houtkachels veroorzaken, erkennen steden zoals Amsterdam in het belang van deze kwestie. Maar het is lastig om de overlast in kaart te brengen. In 2022 ontving Amsterdam namelijk 324 klachten over rookoverlast, waarvan 48 van één persoon en het ging ook niet bij alle klachten over een houtkachel. 

Het lijkt er echter op dat wanneer men met de nodige kennis stookt en de overstap maakt naar modernere kachels, de overlast aanzienlijk kan worden verminderd. Dat is goed nieuws voor iedereen die van houtstoken houdt.

Wist je dat je als fanatieke houtstoker je kennis kan bijspijkeren? Doe de gratis online cursus op verantwoordstoken.nl of kom langs op een van onze fysieke stookavonden.